ดนตรีสร้างอัจฉริยะ

ในอดีตเราอาจมีค่านิยมเกี่ยวกับดนตรีว่า เป็นศาสตร์ของคนที่เรียนหนังสือสู้คนอื่นไม่ได้ ไม่มีหัวด้านวิชาการ แต่ในวันนี้ ดนตรีถูกมองในมุมใหม่ได้รับการยกระดับเป็นวิชาของนักปราชญ์ มีการศึกษา ค้นคว้า วิจัย ถึงคุณประโยชน์ของดนตรีในแง่มุมทางวิทยาศาสตร์กันมากมาย ตลอดจนการตีพิมพ์หนังสือที่ว่าด้วยความสัมพันธ์ของดนตรีกับฟิสิกส์ เห็นได้ว่า นักวิทยาศาสตร์และคนรุ่นใหม่เชื่อว่า ดนตรีนั้นสร้างอัจฉริยะได้จริง ความฉลาดปราดเปรื่องของไอน์สไตน์ได้รับการยอมรับมากที่สุดในโลกก็ว่าได้ นักวิทยาศาสตร์อยากทราบว่า อะไรคือสาเหตุของความฉลาดของเขา เท่าที่ทราบกันก็คือ เส้นใยประสาทในสมองของไอน์สไตน์แตกแขนงออกไปอย่างหนาแน่นและสื่อสารกันได้ดีมาก ประวัติอีกด้านของไอน์สไตน์บอกว่า ดนตรีเป็นสิ่งที่มีอิทธิพลต่อตัวเขามากทีเดียว ไอน์สไตน์เริ่มเรียนดนตรีตั้งแต่เด็ก เริ่มด้วยเปียโน แล้วตามด้วยไวโอลินเมื่ออายุ 6 ขวบ แม่ของเขาจ้างครูมาสอนที่บ้าน ได้แก่ เปียโน ไวโอลิน และวิทยาศาสตร์ เขาเรียนอย่างมีความสุข เขาเล่นไวโอลินได้อย่างยอดเยี่ยม ชื่นชอบผลงานของโมซาร์ต บีโธเฟน และบาร์ค และมีเพื่อนเป็นนักดนตรีหลายคน เขากล่าวไว้ว่า“หากไม่ได้เป็นนักฟิสิกส์ ข้าพเจ้าอาจเป็นนักดนตรี ฝันกลางวันเป็นดนตรี ความสุขส่วนใหญ่ในชีวิต ล้วนมาจากดนตรี”ไอน์สไตน์ไม่ได้เก่งกาจเฉพาะวิทยาศาสตร์และดนตรี หลังประสบความสำเร็จในทฤษฎีสัมพันธภาพอันโด่งดัง จนได้รับรางวัลโนเบลใน ค.ศ.1921 ไอน์สไตน์เดินทางไปกล่าวสุนทรพจน์ในที่ต่างๆ และมีวาทะแหลมคมที่เราเคยได้ยินกันมาบ้างแล้ว เช่น “จินตนาการสำคัญกว่าความรู้” เป็นต้น แสดงให้เห็นถึงอัจฉริยภาพอันหลากหลายทั้งอีคิวและไอคิวของไอน์สไตน์ทำไมดนตรีจึงสร้างอัจฉริยะได้ ดนตรีมีองค์ประกอบที่สมดุล สามารถกระตุ้นการทำงานของสมองได้ทั้งซีกซ้ายและซีกขวา สมองซีกซ้ายเป็นพื้นฐานของคณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ การอ่าน เขียน พูด การคิดวิเคราะห์ และการใช้เหตุผล สมองซีกขวาเป็นการเรียนรู้ด้านความรู้สึก จินตนาการ ความคิดสร้างสรรค์ ศิลปะ และดนตรี เสียงดนตรีช่วยกระตุ้นการทำงานของสมองซีกขวา ตัวโน้ต ทำนอง และจังหวะ กระตุ้นการทำงานของสมองซีกซ้าย การค้นคว้าทางฟิสิกส์มีผลวิจัยออกมาว่า “ดนตรีคลาสสิคมีผลต่อการทำงานของเซลล์สมองส่วนที่มีหน้าที่พัฒนาด้านมิติสัมพันธ์ เชื่อมโยงความคิดให้เข้ากับรูปทรงและสิ่งของต่างๆ ซึ่งเป็นพื้นฐานในการพัฒนาด้านคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์”ดนตรีที่เหมาะสมต่อพัฒนาการลูกน้อย ดนตรีมีหลายประเภท ที่เหมาะสมกับเด็กก็คือ ดนตรีที่มีจังหวะ ทำนอง และความกลมกลืนของเสียงอย่างมีลำดับ มีผลต่อการลำดับความคิดในสมองซึ่งสำคัญต่อการเรียนรู้ของเด็ก ระบบประสาทการรับฟังของเด็กในท้องเริ่มทำงานตั้งแต่อายุครรภ์ได้ 5 เดือน คลื่นเสียงที่มีโครงสร้างเหมาะสมจะกระตุ้นเครือข่ายสายใยประสาทเกี่ยวกับการได้ยินให้พัฒนาได้รวดเร็วขึ้นดนตรีคลาสสิคมีโครงสร้างที่เหมาะสมต่อพัฒนาการของเด็กมากที่สุด โดยเฉพาะดนตรีของโมซาร์ต อย่างไรก็ตาม คุณพ่อคุณแม่สามารถเลือกดนตรีแนวอื่น เช่น ดนตรีไทยเดิม ดนตรีป็อป ดนตรีแจ็ซ ให้ลูกฟังก็ได้ เมื่อลูกแสดงออกว่า ชื่นชอบเพลงแบบไหน จึงค่อยส่งเสริมไปตามแนวทางที่ลูกถนัดต่อไป ผลงานเพลงของโมซาร์ต มีผลต่อพัฒนาการด้านมิติสัมพันธ์ และจะคงอยู่ได้นานก็ต่อเมื่อมีการฝึกฝนในช่วงอายุ 3-7 ขวบ อย่างต่อเนื่อง 2 ปีขึ้นไป ได้แก่ การที่เด็กได้ร้องรำทำเพลง เล่นดนตรี และประกอบกิจกรรมเข้าจังหวะจากการทดลองพบว่า “เด็กในวัยเรียนอายุต่ำกว่า 7 ปี ที่ฝึกเล่นดนตรีอย่างสม่ำเสมอ จะมีคะแนนความสามารถด้านความสัมพันธ์ คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ และภาษาดีกว่าเด็กที่ไม่ได้เล่นดนตรี” ดังนั้น การปั้นลูกน้อยสู่เส้นทางของอัจฉริยะ ดนตรีจึงเป็นปัจจัยหนึ่งที่สำคัญ มีบทบาทต่อการพัฒนาศักยภาพเป็นอย่างมาก การดูแลเอาใจใส่ รู้จักกระตุ้น และต่อยอดลูกน้อยด้วยดนตรีที่เหมาะสมกับเด็กเป็นหน้าที่ของคุณพ่อคุณแม่โดยตรง ดนตรีกับเด็ก ณ วันนี้ จึงเป็นมากกว่าเครื่องมือกล่อมเด็ก หรือกิจกรรมเสริมยามว่างของเด็ก ดังที่เคยเป็นมา รู้จักโมซาร์ต อัจฉริยะแห่งโลกดนตรี




วูล์ฟกัง อมาดิอุส โมซาร์ต (Wolfgang Amadeus Mozart) เป็นชาวออสเตรีย มีชีวิตอยู่ในช่วง ค.ศ. 1756-1791บิดาของโมซาร์ตเป็นนักดนตรีประจำสำนักของอาร์คบิชอปแห่งซาลสบวร์กและสอนดนตรีให้โมซาร์ตเมื่ออายุ 4 ขวบ โมซาร์ตฉายแววอัจฉริยะตั้งแต่เล็ก สามารถแต่งบทเพลงคลาสสิค เช่น ซิมโฟนี โซนาตา ได้ตั้งแต่อายุ 5 ขวบ และเรียนวิชาคณิตศาสตร์ได้ดี ด้วยเหตุนี้ บิดาจึงพาโมซาร์ตออกเดินทางไปแสดงดนตรียังราชสำนักต่างๆ ทั่วยุโรป จนมีชื่อเสียงในฐานะนักดนตรีอัจฉริยะเป็นอย่างมาก ในวัยหนุ่มโมซาร์ตย้ายมาใช้ชีวิตในกรุงเวียนนา และเสียชีวิตเมื่ออายุเพียง 30 กว่าปี ฝากผลงานการประพันธ์เพลงคลาสสิคไว้ถึง 600 กว่าชิ้น ว่ากันว่า เขาแต่งเพลงได้รวดเร็วดั่งสายน้ำราวกับว่า โน้ตเพลงที่ลงตัวเหล่านั้นสมบูรณ์แบบตั้งแต่อยู่ในหัวของเขาแล้ว
เมื่อนักวิทยาศาสตร์สนใจใคร่รู้ถึงอิทธิพลของดนตรีมีผลต่อการทำงานของสมองอย่างไร ก็ได้ทำการค้นคว้าวิจัยบทเพลงทั้งหมดของเขาและพบว่า บทเพลงเปียโน โซนาต้า ในบันไดเสียง D Major หมายเลข K 448 มีความสดใส ร่าเริง มีความซับซ้อนของดนตรีพอเหมาะพอดี โครงสร้างทุกอย่างของเพลงสมบูรณ์แบบ มีผลต่อการพัฒนาความสามารถด้านมิติสัมพันธ์ของมนุษย์ และเรียกการค้นพบนี้ว่า“โมซาร์ตเอฟเฟค”